عده اي از پدر و مادرها وقتي مي بينند فرزند کوچکشان به حرف هاي آنها موقع لباس پوشيدن يا جمع کردن وسايلش و… توجهي نمي کند و به تماشاي تلويزيون يا بازي ادامه مي دهد، دايم صدايش مي کنند و فرياد مي کشند. آنها فکر مي کنند هرچه بيشتر حرفشان را تکرار کنند، فرزندشان سريع تر گوش مي دهد. در حقيقت قضيه برعکس است.
● چه کار کنيم؟
▪ عصباني نشويد
تلاش کنيد آرامش خود را حفظ کرده و با صداي آرام صحبت کنيد، حتي اگر مجبور شديد براي چند لحظه اي به خلوتگاهي پناه آوريد. هرقدر بلندتر صحبت کنيد، مطمئناً بچه ها نه متوجه صداي بلند شما و نه متوجه مفهوم کلمات تان خواهند شد.
▪ مسائل را براي فرزندتان شرح دهيد
بچه ها هنگامي که به آنها دستور داده مي شود، لجبازي مي کنند. به جاي آن که بگوييد، چطور جرئت کردي سنگ پرتاب کني! بگوييد: سنگ براي پرتاب کردن نيست، توپ را پرتاب مي کنند. بدين طريق برروي رفتارش تأثير گذاشته و راه چاره اي را بدون پرخاشگري يافته ايد.
▪ مطالب را به سادگي عنوان کنيد
به جاي سخنراني کردن به نرمي ولي با قاطعيت حرف بزنيد. به اين طريق او ياد مي گيرد راجع به هر کاري که بايد انجام دهد، فکر کند بدون آنکه به سرزنش براي فراموش کردن کاري يا گوش ندادن نيازي باشد.
▪ از فرزند خود بخواهيد که مطالب مهم را تکرار کند
اين روش زماني مفيد خواهد بود که مي خواهيد فرزندتان نتيجه کاري را بفهمد. بگوييد: بايد ماژيک هايت را قبل از ناهار جمع کني بگو ببينم کي ماژيک هايت را جمع مي کني؟
▪ ارتباط واقعي برقرار سازيد
چنانچه فرزندتان جذب کاري شده، به آرامي دست به شانه او بزنيد تا متوجه شما شود. از او بخواهيد موقعي که صحبت مي کنيد به شما نگاه کند. اگر او با چشم ارتباط برقرار سازد، برايش بسيار سخت خواهد بود که لجبازي کند.
▪ جدولي تهيه کنيد
به او مسئوليت دهيد و با کمکش جدولي از تمام کارهايي که بايد انجام دهد (مسواک زدن، شستن صورت، لباس پوشيدن، خوردن صبحانه و پوشيدن کفش ها) تهيه کنيد. بسياري از بچه ها دوست دارند که جدول را بررسي کرده و موفقيت خود را اعلام کنند.
● بچه هاي لجباز…
به او توجه کامل داشته باشيد. چنانچه مي خواهيد او به حرف هاي شما گوش دهد، بايد به گفته هايش گوش دهيد. بنابراين هنگامي که روزنامه در دست تان است و آن را مي خوانيد با او صحبت نکنيد. تمام توجه خود را به او بدهيد و اگر امکان پذير نيست، علت آن را برايش شرح دهيد: "عزيزم، اکنون مشغول انجام کاري هستم. اما دوست دارم که به گفته هايت گوش دهم. پنج دقيقه ديگر. به حرف هايت گوش مي کنم ".
به طور معمول اگر قبل از انجام کاري گفته خود را چندين مرتبه تکرار کنيد، بچه مي آموزد که نبايد گوش دهد. وي ارزش زماني که براي اولين مرتبه او را صدا مي کنيد و زماني که واقعاً با او کار داريد را مي داند و احتمالاً از ۵ تا ۱۰دقيقه اضافي استفاده مي کنند و به بازي خود ادامه مي دهند.
اگرچه هنگامي که کودک، خود را به نشنيدن مي زند و يا حرفتان را جدي نمي گيرد، بسيار ناراحت کننده است، ولي بچه هاي ۳ـ۴ ساله از اين که مي توانند با بي اعتنايي و گوش ندادن، والدين را عصباني کنند، احساس قدرت مي کنند. پس با اين قضيه به طور شخصي برخورد نکنيد. بچه ها در اين سن نمي خواهند بي ادب باشند، آنها فقط مي خواهند استقلال خود را نشان دهند.
البته اگر از ابتدا، کودک را به خوب گوش دادن تشويق کنيم، مشکلات گوناگون آينده برطرف خواهد شد. مثلاً فرزندتان در مدرسه خوب توجه نمي کند و نمي تواند در درس هايش تمرکز کرده و يا دستورات را دنبال کند و يا حرف هاي شما را ناديده مي گيرد، در اين صورت نبايد بگوييد اين مسئله به مرور زمان به خودي خودحل خواهد شد. دستورات زير به فرزند شما کمک مي کند بدون آنکه خود بفهمد، دقت و توجه بيشتري برروي مسائل داشته باشد.
به علاوه، به آنچه مي گويد اهميت دهيد. چنانچه مي گويد سردش شده است، نگوييد: اين جا آن قدرها هم سرد نيست. به جايش بگوييد: سردت شده؟ بيا برويم و لباس گرمت را برداريم. بي جهت نگران نشويد. اگر بچه هاي کوچک که در گوش دادن با مشکل مواجه اند و بعضي اوقات بي قرار مي شوند با کمبود توجه روبرو هستند. افراد با اين مشکل، اين رفتارها برايشان به صورت عادت درآمده است، بنابراين چنانچه اين بي توجهي در زندگي روزمره اش تأثيرگذاشته، بايد مورد ارزيابي قرار گيرد.
به خاطر داشته باشيد، در اين زمينه بچه ها با بزرگترها واقعاً فرقي ندارند. بچه ها مي خواهند مثل شما، هنگام انجام کاري، کسي مزاحمشان نشود. اين مسئله مانند اين است که کتاب جالبي را در دست داريد و حاضر نيستيد لحظه اي آن را کنار بگذاريد. در اين شرايط شخصي مي خواهد شما را وادار به انجام کار ديگري کند. بنابراين اگر مي خواهيد فرزندتان به آنچه که گفته مي شود دقت کند و آن را انجام دهد، در حالي که او را در هنر گوش دادن کمک مي کنيد، صبور باشيد و کاملاً به او توجه نشان دهيد.